W dniach 25-26 lutego Park Ruś Kijowska – Centrum Kultury i Historii dawnej Rusi zaprasza na świętowanie Maślenicy (Maslenicy), starego święta, które łączy w sobie tradycje pogańskie i chrześcijańskie.
Maslenica | Maślenica (Maslenica), czyli prawosławne ostatki, to najweselsze ludowe święto trwające przez cały tydzień (russian pancake week by WomEOS na licencji CC BY-ND 2.0)
Kościół włączył pogańską Maślenicę do listy swoich świąt, nazywając ją „tygodniem mięsopustnym”, jako że przypada w tygodniu poprzedzającym Wielki Post.
Według jednej z wersji, nazwa „Maślenica” powstała dlatego, że w tym tygodniu, według prawosławnego zwyczaju, mięso już wyłączano z diety, natomiast można było jeszcze spożywać produkty mleczne.
Zabawy ludowe
Maślenica (Maslenica), to najweselsze ludowe święto, ciągnące się przez cały tydzień. Jego nieodłączną częścią była jazda końmi, którym nakładano w tym czasie najlepszą uprząż. Chłopcy, którzy zamierzali się żenić, specjalnie na tę okazję kupowali sanie. Równie popularne było zjeżdżanie z lodowych gór. Do innych obyczajów wiejskiej młodzieży, praktykowanych w czasie Maślenicy, należały skoki przez ognisko i zdobywanie śniegowej twierdzy.
Przepędzanie zimy
Na przestrzeni wieków Maślenica zachowała charakter ludowej zabawy. Wszystkie tradycje z nią związane mają na celu przegnanie zimy i rozbudzenie przyrody ze snu. Symbolem Maślenicy był słomiany chochoł ubrany w damską odzież, z którym bawiono się, a na koniec palono go w ognisku razem z blinem, który chochoł trzymał w ręce.
Bliny
Bliny stanowią podstawowy poczęstunek i są nierozerwalnie związane z Maślenicą. Ukraińcy pieką je każdego dnia począwszy od poniedziałku, a najwięcej – od czwartku do niedzieli. Tradycja pieczenia blinów istniała na Rusi jeszcze w czasach pogańskich. Przecież właśnie boga słońca Jaryłę wzywano, aby przegonił zimę, a okrągły, rumiany blin bardzo przypomina letnie słońce.
Każda gospodyni miała zwyczajowo swój własny przepis na bliny, który przechodził z pokolenia na pokolenie, z matki na córkę. Używano głównie mąki pszennej, gryczanej, owsianej lub kukurydzianej, dodając pszennej kaszy, ziemniaków, dyni, jabłek i śliwek. Tradycyjnie bliny je się ze śmietaną, z jajkami, ikrą i innymi dodatkami od rana do samego wieczora.
Maslenica | Popularnymi zabawami w czasie Maślenicy są skoki przez ognisko i zdobywanie śniegowej twierdzy (russian pancake week by WomEOS na licencji CC BY-ND 2.0)
Świąteczny tydzień
Cały tydzień Maślenicy nazywany był nie inaczej, jak „szeroka, wesoła, bojarowa Maślenica, pani Maślenica”.
Do tej pory każdy dzień tygodnia Maslenicy ma swoją nazwę, która mówi, co w danym dniu należy robić.
Poniedziałek – „powitanie” święta. W tym dniu budowano i przygotowywano do zjeżdżania lodowe górki. Dzieci stroiły chochoła Maślenicy.
Wtorek – „przygrywka”. W tym dniu rozpoczynały się wesołe zabawy. Od rana chłopcy i dziewczęta zjeżdżali z górek, jedli bliny. Bywało, że dobierały się pary narzeczonych, ale na wesele trzeba było czekać na okres po Wielkanocy.
Środa – „łakomczuch”. Na pierwszym miejscu wśród potraw są oczywiście bliny.
Czwartek – „pohulanka”. W tym dniu, aby pomóc słońcu przegnać zimę, organizowano jazdę końmi „po słońcu” – czyli zgodnie z ruchem wskazówek zegara wokół wsi. Głównym zadaniem męskiej części towarzystwa była obrona albo zdobywanie śniegowego miasteczka.
Piątek – „wieczór teściowej”, kiedy to zięć jedzie do teściowej „na bliny”.
Sobota – „szwagrowe posiaduszki”. W tym dniu odwiedzano wszystkich krewnych i goszczono się blinami.
Niedziela – końcowy „dzień wybaczania”, kiedy proszono krewnych i znajomych o wybaczenie przewin i obraz, a potem – jak każe tradycja – śpiewano wesoło i tańczono odprowadzając „panią Maślenicę”. W tym dniu palono na ogromnym ognisku słomianą kukłę, symbolizującą odchodzącą zimę. Ustawiano ją w centrum ogniska i żegnano się żartami, pieśniami, tańcami. Wypominano zimie mrozy i głodowanie i dziękowano za wesołe zabawy. Kiedy zima już spłonęła, świętowanie kończyła finałowa zabawa: skoki młodzieży przez ognisko.
Maslenica | Tradycje związane z Maślenicą mają na celu przepędzenie zimy i rozbudzenie przyrody ze snu (russian pancake week by WomEOS na licencji CC BY-ND 2.0)
Czysty Poniedziałek
Pożegnanie z Maślenicą następowało w pierwszy dzień Wielkiego Postu – Czysty Poniedziałek. Ten dzień uważano za dzień oczyszczenia z grzechów i skromnego jadła. W Czysty Poniedziałek obowiązkowo kąpano się w bani, a kobiety myły naczynia i „parzyły” sprzęt do mleka.
Maślenica w Kijowie – festiwal ludowy
Program obchodów tegorocznego święta Maślenicy w Kijowie nawiązuje do starych tradycji. Odbędą się teatralizowane „Zawody zimy z wiosną” oparte na średniowiecznych obrzędach.
Organizatorzy przygotowali dla gości specjalny prezent: każdy chętny będzie mógł bezpłatnie pojeździć konno bez ograniczenia czasu.
Co?
Starodawne święto „Maślenica w dawnym Kijowie”.
Kiedy?
25-26 lutego 2012.
Gdzie?
Park Ruś Kijowska.
Zainteresują Cię również